Καληνωρίσματα. Αν οι μελετητές της παγκόσμιας ιστορίας διαβάζουν τα δρώμενα στα Βαλκάνια και την Ανατολή μετά από μερικούς αιώνες, το όλο σενάριο θα είναι για γέλια. Βλέπετε, οι φάσεις που περνούν μέσα στα χρόνια οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των κρατών μοιάζουν περισσότερο με σενάριο των σαπουνόπερων του Φώσκολου. Αλλά ας μην γενικολογώ. Ας κρατήσουμε το παράδειγμα της τουρκίας, του Ισραήλ, της Παλαιστίνης και της Ελλάδας.
Τέσσερα κράτη με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά και την ίδια στιγμή πολλά κοινά μεταξύ τους. Ας αρχίσουμε με αυτά. Το Ισραήλ, η τουρκία και η Ελλάδα αποτελούν άριστους συμμάχους των ΗΠΑ, μιας υπερδύναμης η οποία βασίζεται στις τρεις αυτές χώρες εξαιτίας της γεωγραφικής τους θέσης κυρίως. Την ίδια στιγμή, σήμερα, μετά από διακυμάνσεις και σχέσεις που πέρασαν πολλά στάδια μέσα στους αιώνες, οι χώρες αυτές μεταξύ τους έχουν πολύ ιδιαίτερες σχέσεις.- Η τουρκία αποτελεί σύμμαχο της Παλαιστίνης ακόμα κι αν αυτή δεν είναι αναγνωρισμένο κράτος. Οι τούρκοι κατά το παρελθόν έχουν εμπράκτως εκδηλώσει τη συμπαράσταση τους στον πολύπαθο παλαιστινιακό λαό είτε σε πολιτικό, είτε σε κοινωνικό επίπεδο. Ενδεικτικά αναφέρω την πρόθεση της τουρκικής κυβέρνησης να ανοίξει εμπορικό γραφείο στην Ραμάλα, παροτρύνοντας τους τούρκους επιχειρηματίες να επενδύσουν εκεί. Θυμηθείτε τον πόλεμο που κήρυξε το Ισραήλ εναντίον της Παλαιστίνης και τα σκληρά διαβήματα από την τουρκία, όπως επίσης τον στόλο Ειρήνης που απέστειλαν πολλοί τούρκοι στην Παλαιστίνη με ανθρωπιστική βοήθεια και την τραγική κατάληξη που είχαν πολλοί ακτιβιστές από επιθέσεις ισραηλινών στρατιωτών. Αυτοί είναι πολλοί από τους λόγους που τουρκία και Ισραήλ βρίσκονται σε διπλωματικά τεταμένες σχέσεις. Με την Ελλάδα τα πράγματα θυμίζουν εν πολλοίς “σκωτσέζικο ντους”. Από τη μια το κράτος του στρατού που δραστηριοποιείται σε παραβιάσεις στο Αιγαίο και δημιουργία κλίματος στην Θράκη κι απ’ την άλλη η φιλοευρωπαϊκή τουρκία που βλέπει στην Ελλάδα έναν σημαντικό σύμμαχο ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Το Ισραήλ παρά τις σωτήριες επεμβάσεις της αμερικανικής διπλωματίας σε περιόδους κρίσης, διατηρεί εξαιρετικά άσχημες σχέσεις με την τουρκία, όπως περιγράφεται παραπάνω. Η επεκτατική πολιτική του πολλές φορές σταματά στις ανατολικές επιρροές των τούρκων κι αυτό σημαίνει επιπλέον διπλωματικά προβλήματα. Το μεγάλο αγκάθι βέβαια βρίσκεται με την Παλαιστίνη. Ένα άλυτο πρόβλημα που δεν επιτρέπει σε έναν λαό να κατοικεί στη γη του. Ένας πόλεμος χωρίς τέλος. Με ιστορικές σφαγές αμάχων και επεκτατική πολιτική στην αυλή της Λωρίδας της Γάζας. Με την Ελλάδα το Ισραήλ διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις. Τουλάχιστον σε πολιτικό επίπεδο. Αυτό υποδηλώνει και η πρόσφατη στρατιωτική κοινή άσκηση, όπως και σειρά επιχειρηματικών συμφωνιών που ενθαρρύνονται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις.
- Η Παλαιστίνη δεν έχει καμία πολιτική αυτονομία. Η διπλωματική της θέση στην παγκόσμια σκηνή είναι ανύπαρκτη και ταλαιπωρείται διαρκώς από τις ομάδες ισλαμιστών που επιθυμούν την βίαιη επίλυση διαφορών. Από κει και οι πολλές επιθέσεις προς το Ισραήλ σε περιοχές αμάχων. Όταν λέμε για διαφορές βέβαια, αναφερόμαστε στο βασικό πρόβλημα των παλαιστινίων. Την ανάγκη για ένα κομμάτι γης αναγνωρισμένο διεθνώς για να ονομάζεται κράτος της Παλαιστίνης. Στο μόνο που μπορεί να περιμένει είναι η συμπάθεια των άλλων κρατών (που δεν υποστηρίζουν άμεσα το Ισραήλ επί τούτου).
- Η Ελλάδα ανέκαθεν προσπαθούσε να διαδραματίσει κυρίαρχο ρόλο στα πολιτικά δρώμενα. Οι αριθμοί λένε πως είναι η κατάλληλη χώρα να το κάνει. Όμως η εξωτερική πολιτική της χαρακτηρίζεται πάντα από αμυντικογενείς προθέσεις που τυγχάνουν εκμετάλλευσης από την τουρκία για παράδειγμα. Κατά τ’ άλλα σε διπλωματικό επίπεδο έχει εξαιρετικές σχέσεις με τους τούρκους που κινούνται στην κατεύθυνση της επίλυσης των μεταξύ τους προβλημάτων. Για το Ισραήλ η Ελλάδα αποτελεί έναν μακρινό γνωστό που καλό είναι να του χαμογελάς όποτε τον βλέπεις και παρά τις κοινωνικές αντιδράσεις σε πολιτικό επίπεδο η Ελλάδα επιδιώκει καλές σχέσεις. Όσο για την Παλαιστίνη, είναι προφανές πως ο ελληνικός λαός με πολλούς τρόπους έχει αποδείξει την στήριξη του στο παλαιστινιακό λαό όπως και οι ελληνικές κυβερνήσεις αντιτίθενται στις ισραηλινές επιθέσεις.
Αν επιχειρήσουμε μία σύνοψη θα διαπιστώσουμε πως η τουρκία και το Ισραήλ έχουν σοβαρά προβλήματα γειτνίασης. Την ίδια ώρα η Ελλάδα παρά την πολλές φορές ατυχή διπλωματία της, καταφέρνει να διατηρεί καλές πολιτικές σχέσεις με όλους τους παραπάνω. Καλές σχέσεις με την Μέση Ανατολή, καλές σχέσεις με τα υπό ένταξη στην ΕΕ κράτη, καλές σχέσεις με τις οικονομικά ισχυρές Αφρικανικές χώρες, ¨οικογενειακές” σχέσεις με την ΕΕ και η ιστορία συνεχίζεται με τα γλυκά μάτια στη Ρωσία, την πρόσφατη ισχυροποίηση σχέσεων με την Κίνα και φυσικά την παραδοσιακά εξαιρετική σχέση με τις ΗΠΑ. Αν η Ελλάδα τα πάει καλά με όλους, τότε γιατί δεν πάει καλά;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Προβληματίστηκες; σχολίασε το