καταχώρηση τσι μέρας - ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗΣ

σημερινή προσθήκη στην λίστα των βραβεύσεων τσι μέρας
από Katabran's Blog
χάθηκε ένα …πορτοφόλι, έργο τέχνης!

γεια σου αναγνώστη μου!
σήμερα θα πάμε σε έναν εκθεσιακό χώρο…
έχεις ανοιχτά τα αυτιά σου;
θέλω ν’ ακούς, δε με πειράζει αν δε βλέπεις…
πόσες φορές άκουσες τους παρατηρητές έργων μοντέρνας τέχνης να συμπεραίνουν με ξυνή φωνή :
“αυτό δεν μπορεί να θεωρείται τέχνη!”
ή να βεβαιώνουν
“αυτό μπορώ να το κάνω κι εγώ!”
ο Mart Lawson έγραφε στην The Guardian ότι στη μεταμοντέρνα εποχή μας παρουσιάζεται συχνά το ακόλουθο φαινόμενο:
ορισμένοι αμύητοι αντιμετωπίζουν συχνά τα απλά αντικείμενα, όταν τυχαίνει να βρίσκονται σε ένα μουσείο, ως έργα τέχνης και την ίδια στιγμή στον ίδιο χώρο κάποιοι άλλοι αντιμετωπίζουν τα ίδια τα έργα τέχνης ως μη άξια λόγου αντικείμενα της καθημερινότητας!
για του λόγου το αληθές, όταν εγκαινιαζόταν η Tate Modern αναγνώστη μου, ένας χώρος που θεωρείται ο ναός της σύγχρονης τέχνης στο Λονδίνο οι εφημερίδες έγραψαν πως ένας επισκέπτης έχασε, το πορτοφόλι του σε μια αίθουσα…
όταν το αντιλήφθηκε, γύρισε πίσω να το αναζητήσει και τι ανακαλύπτει;
ένα πλήθος είχε μαζευτεί και κοίταζε με θαυμασμό το δερματινο πορτοφόλι του! σκύβει να το πάρει κι ένας φύλακας του λέει με ύφος αυστηρό ότι απαγορεύεται να αγγίζουν οι επισκέπτες τα εκθέματα!
πραγματικό ή φανταστικό, αυτό το περιστατικό γρήγορα προστέθηκε στην επιχειρηματολογία των εχθρών της μοντέρνας τέχνης, δίπλα σε άλλες παρόμοιες ιστορίες, όπως γι’ αυτή την καθαρίστρια που μάζεψε κάτι αντικείμενα που νόμιζε πως ήταν σκουπίδια, ενώ στην πραγματικότητα ήταν το περίφημο έργο Garbage or Sweet Paper, υποψήφιο για βραβείο!
τι αναδεικνύεται αναγνωστη μου μετα απ’ ‘ολα αυτα;
το έλλειμμα αισθητικής παιδείας!
α) του πλήθους όσων παρατηρούσαν το δερμάτινο αντικείμενο μέσα στο μουσείο, αντιμετωπίζοντάς το ως έργο τέχνης,
β) του αστυνομικού που επίσης θεώρησε έργο τέχνης το πορτοφόλι, συνεπώς υπέδειξε στον ιδιοκτήτη του να μην το αγγίξει και
γ) της καθαρίστριας που κατέστρεψε ένα έργο τέχνης, μαζεύοντας τα αντικείμενα από τα οποία αυτό συνίστατο, επειδή τα αναγνώρισε ως …σκουπίδια!
το έλλειμμα αισθητικής καλλιέργειας της πλειοψηφίας των ανθρώπων που ζουν σε μία δυτική κοινωνία έχει πολλές προεκτάσεις αναγνώστη μου…
η γλαφυρότητα των περιστατικών αναδεικνύει την απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στην κουλτούρα των πολλών, ή όπως ονομάζεται στη μαζική κουλτούρα και στην κουλτούρα μιας … πνευματικής ελίτ, την “υψηλή” δηλαδή κουλτούρα, χαρακτηριστικά της οποίας επιχειρούν να υιοθετήσουν οι επισκέπτες της Tate Modern, επισκεπτόμενοι -χωρίς πνευματικό guide- το χώρο των εκθεμάτων…
η μαζική κουλτούρα απευθύνεται στην πλειοψηφία των ανθρώπων και καταναλώνεται από αυτήν…
το ότι λέγεται μαζική της “βάζει” ένα αρνητικό νοηματικό πρόσημο, καθώς το επίθετο εμπεριέχει αξιολογική κρίση μιας κουλτούρας χαμηλής στάθμης, μη ποιοτικής δηλαδή…
οι φορείς της, πλήττονται από τη μαζοποίηση που επενεργεί αφομοιωτικά σε οποιουσδήποτε εκδηλώνουν διαφοροποιητικές από εκείνες που αποδέχεται το σύνολο τάσεις και αισθητικές προτιμήσεις, ένα παράδειγμα δημοφιλών ειδών μαζικής κουλτούρας είναι τα κόμικς, η διαφήμιση!
για κάποιους άλλους, η πλειοψηφία των ανθρώπων δέχεται πνευματική χειραγώγηση και πέφτει θύμα στερεότυπων που νομιμοποιούν την καθεστυκυία τάξη πραγμάτων …
πολλοί περισσότεροι θεωρούν φυσιολογικό , στο θεμα της μαζικής κουλτούρας ότι κάθε κοινωνική ομάδα χρησιμοποιεί και απολαμβάνει ένα διαφορετικό επίπεδο κουλτούρας συνειδητά…
η υψηλή κουλτούρα παντως αναγνώστη μου καταναλώνεται από μία κοινωνική και πνευματική μειοψηφία….
όμως ο απώτερος στόχος καθε κουλτούρας αναγνώστη μου, δεν είναι άλλος από την πνευματική ανάταση και την ηθική διαμόρφωση του ανθρώπου…
λένε οι αρμόδιοι πως η όποια κοινωνική δομή αντανακλά και μια συγκεκριμένη ιεραρχημένη πνευματική – πολιτισμική δομή…
ας ξαναγυρίσουμε τώρα στην αίθουσα τέχνης αναγνώστη μου…
άνοιξε τα μάτια σου, εκείνες οι κυρίες με τα ταγεράκια και τις γούνες, ανήκουν ας πούμε στις κοινωνικά προνομιούχες τάξεις … συζητούν και κουνούν τα χέρια τους… είναι επειδή αξιολογούν τα έργα και τα είδη τέχνης με κριτήρια διαφορετικά από αυτά που χρησιμοποιούμε εμείς που ερχόμαστε από στρώματα λαϊκά… ενδιαφέρονται για την αισθητική, την επεξεργασία και την αναπαράσταση θεμάτων σχετικών με την ιστορία, τη μυθολογία, τη θρησκεία, τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση όπως αυτά αποτυπώνονται στις καλές τέχνες…
και κάπως έτσι η υψηλή τέχνη αποκτά γι αυτές ένα φετιχιστικό χαρακτήρα και σαφέστατα δε συνιστά προϊόν προς ευρεία κατανάλωση…
αντίθετα, αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο της υψηλής τάξης στις σύγχρονες κοινωνίες, απλά και μόνο επειδή τα μέλη τους υποτίθεται πως διαθέτουν την παιδεία να προσεγγίσουν τα έργα τέχνης, να τα ερμηνεύσουν και να αξιολογήσουν την αξία τους…
οι παρατηρητές λοιπόν του πορτοφολιού και ο αστυνόμος δεν φέρουν ευθύνη που δεν αναγνώρισαν ότι το πορτοφόλι είναι ένα απλό αντικείμενο καθημερινής χρήσης, μιας και έχουν διδαχθεί ότι μόνο τα αντικείμενα τέχνης νομιμοποιούνται να εκτίθενται στο χώρο ενός μουσείου και επομένως οι θεατές αυτών οφείλουν να τα παρατηρούν με τεταμένη την προσοχή τους… επίσης, ούτε και η καθαρίστρια ευθύνεται για την καταστροφή του έργου τέχνης «Garbage or Sweet Paper», εφόσον δε διδάχθηκε ότι η μοντέρνα τέχνη έχει διεκδικήσει και κερδίσει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί υλικά κάθε λογής στην προσπάθειά της να ανακαλύψει νέα μέσα για να εκφραστούν οι καλλιτέχνες και οι ανησυχίες τους…
ας σκεφτόμαστε επομένως αναγνώστη μου όταν αποδίδουμε κατηγορίες σε ανυποψίαστους ανθρώπους που παρερμηνεύουν τα καλλιτεχνικά φαινόμενα και γεγονότα μήπως οι υπαίτιοι της συμπεριφοράς τους είναι οι αρμόδιοι που έχουν αναλάβει τη διαμόρφωση του πολιτισμικού επιπέδου και της παιδείας (άτυπης & τυπικής) των ανθρώπων…
αναρωτιέμαι μήπως εκείνοι τελικά προδιαγράφουν – ηθελημένα ή μη- τις αισθητικές προτιμήσεις της πλειονότητας των ανθρώπων;
αναρωτιέμαι ακόμα τι περιθώρια κριτικής αποτίμησης και διεύρυνσης της όποιας γνώσης τους είχαν, έχουν και θα έχουν οι άνθρωποι ώστε να μη μένουν παθητικοί δέκτες των μηνυμάτων του καιρού τους;
υ.γ ήταν να μη χαθεί ένα πορτοφόλι αναγνώστη μου…αλλιώς δε θα διάβαζες αυτό το αδιάφορο ποστ, ας πρόσεχες!
οι απόψεις που εκφράζονται στο κείμενο δε συμφωνούν ή εκφράζουν απαραίτητα το yannidakis. Η βράβευση ικανοποιεί μια σειρά από συγκεκριμένα κριτήρια