κυματίζοντας σκέψεις - ο θεός του καζαντζάκη

ο Θεός του Καζαντζάκη

Μια συνεχή μανία να εξηγήσει τη δύναμη και τις ιδιότητες του Θεού, εμφανίζεται σε όλα ανεξαιρέτως τα διηγήματα του Νίκου Καζαντζάκη. Οι φιλοσοφίες και η εκδοχές είναι αμέτρητες, είτε αναφέρονται με τα λόγια του ίδιου του συγγραφέα, είτε μέσα από τα στόματα των ηρώων του. Οι ιδέες του είναι άλλοτε ειρωνικές και άλλοτε κρύβουν μέσα σε απλά όπως πάντα λόγια, αναλύσεις και γνώμες που ίσως Θεολόγοι και ειδικοί θα χρειαζόντουσαν τόμους βιβλίων για να εκφράσουν. Γιατί όμως αυτή η ασταμάτητη “φαγούρα” να εξηγήσει το Θεό; Υπάρχουν πολλά στοιχεία της εποχής του καθώς και της εποχής των ηρώων του, που η καθημερινότητα, το κατεστημένο είναι σχεδόν αναπόσπαστο από τις συνεχείς αναφορές προς τα Θεία. Από τη μια δίνει αυθεντικότητα στα διηγήματά του και κάνει τους ήρωες πιο αληθινούς, από την άλλη όμως συνεχίζει να παραθέτει φιλοσοφίες περί του τι είναι επιτέλους ο Θεός. Πιστεύω πως ο Καζαντζάκης πολεμάει την ταραγμένη ψυχή του με μια συνεχή μάχη μεταξύ Θεού και διαβόλου. Είναι μία υπαρξιακή έρευνα που συνταράσσει τα θεμέλια των θρησκευτικών δεδομένων κάτω από τη σκιά της αμφιβολίας.

Ο Χριστός είναι παντού, τριγυρίζει απόξω από το χωριό μας, χτυπάει την πόρτα μας, στέκεται και ζητιανεύει απόξω από την καρδιά μας. Φτωχός, πεινασμένος, άστεγος είναι ο Χριστός
“Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΞΑΝΑΣΤΑΥΡΩΝΕΤΑΙ”

Ο Χριστός δεν κάθεται από τα σύννεφα, σε θρόνο, όχι. Παλεύει απάνω στα χώματα, πονάει κι αυτός, αδικιέται κι αυτός και πεινάει και σταυρώνεται μαζί μας.
“ΟΙ ΑΔΕΡΦΟΦΑΔΕΣ”

Λίγο μαλακός, λίγο αναποδιάρης, πότε καλός, πότε σκύλος που δαγκάνει, μισό διάολος, μισό άγγελος, άνθρωπος κοντολογίς!
 «Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ»

Δεν τον φοβάμαι το Θεό, αυτός καταλαβαίνει και συχωρνάει. Τους ανθρώπους φοβάμαι. Αυτοί δεν καταλαβαίνουν και δε συχωρνούν.
“ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΓΚΡΕΚΟ”

Όσο υπάρχουν παιδιά που πεινούν, Θεός δεν υπάρχει!
“ΟΙ ΑΔΕΡΦΟΦΑΔΕΣ”

Θεός δεν είναι; Ό,τι του καπνίσει κάνει. Αν δεν μπορούσε να κάμει αδικίες, τι παντοδύναμος θα ’ταν;
“Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ”

Θεός είναι η ακατάλυτη δύναμη που μεταμορφώνει την ύλη σε πνέμα. Κάθε άνθρωπος έχει μέσα του ένα κομμάτι από το θεϊκό αυτό στρόβιλο και γι’ αυτό κατορθώνει να μετουσιώνει το ψωμί και το νερό και το κρέας και να το κάνει στοχασμό και πράξη.
“ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΖΟΡΜΠΑ”

Μωρέ τι υποφέρει κι αυτός ο Θεός, βρήκε τον μπελά του μαζί μας. Φωνάζουν τα ψάρια: Μη μας στραβώσεις, Κύριε, και μπούμε στα δίχτυα! Φωνάζουν οι ψαράδες: Στράβωσε τα ψάρια, Κύριε, να μπούνε στα δίχτυα! Ποιον από τους δυο ν’ ακούσει ο Θεός; Πότε ακούει τα ψάρια, πότε τους ψαράδες – κι έτσι πορεύεται ο κόσμος!
“Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ”

Ποιο ’ναι το χρέος μας; Να σου το πω εγώ, με λίγα λόγια: Αν είσαι λύκος, να τρως. Αν είσαι αρνί, να σε τρώνε! Κι αν ρωτάς και για Θεό, αυτός είναι ο Μέγας Λύκος – αυτός δα τρώει αρνιά και λύκους συγκόκαλα!
“ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ”

Αμέτρητα παραδείγματα στοχασμών! Μας προβληματίζουν, μας τυραννάνε, μα περισσότερο μας δείχνουν κάποιες ιδέες που είτε συμφωνούμε, είτε όχι, μας είναι αδύνατο να αμφισβητήσουμε την αυθεντικότητά τους ή την αλήθεια τους (_)

---

μετάβαση στον προβληματισμό της ημέρας