βpάβευση τρίτης ~ το μακελειό του μπάτμαν και η κοινωνία της εξατομίκευσης


η βράβευση της καλύτερης καταχώρησης για την ημέρα που πέρασε στον χώρο των ιστολογίων
ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΤΗ ΛΙΣΤΑ ΤΩΝ ΒΡΑΒΕΥΣΕΩΝ ΤΣΙ ΜΕΡΑΣ
από Antinews

Το «μακελειό του Μπάτμαν» και η κοινωνία της εξατομίκευσης

Το «μακελειό του Μπάτμαν» στις 20 Ιουλίου στο Κολοράντο δεν έχει προηγούμενο: μετρά περισσότερους νεκρούς (12) και τραυματίες (58) ως σύνολο από οποιοδήποτε παρόμοιο περιστατικό στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.


Όπως είναι φυσικό, η κοινή γνώμη στις Ηνωμένες Πολιτείες βράζει, με διάφορα ζητήματα να τίθενται ως αιτίες/αφορμές ή ως θέματα μελλοντικής πρόληψης, από την οπλοκατοχή/οπλοχρησία μέχρι το πώς καί πόσο επηρρεάζουν οι ταινίες δράσης το ενδεχόμενο μακελειού με όπλα.


Γεγονός παραμένει ότι τέτοιου είδους φαινόμενα λαμβάνουν χώρα ανησυχητικά συχνώτερα στην Αμερική απ’ ότι οπουδήποτε αλλού στον κόσμο: από το περίφημο περιστατικό του Columbine μέχρι σήμερα, η Αμερική θα μπορούσε να μετρά τον χρόνο με την αλληλοδιαδοχή μακελειών με όπλα σε σχολεία και κινηματογράφους.

Το Antinews ασχολήθηκε ήδη με το ζήτημα της οπλοκατοχής και την σχετική συζήτηση που έχει ξανα- (και ξανά και ξανά…) ανοίξει στις ΗΠΑ. Να προσθέσουμε μόνο ότι οι υποψήφιοι πρόεδροι των Ηνωμένων Πολιτειών (αλλά κατ’ ουσίαν και οποιοσδήποτε σημαντικός αξωματούχος) προέβησαν φυσικά σε δηλώσεις για το περιστατικό, αποφεύγοντας όμως σαφέστατα να αναφερθούν στο ζήτημα της οπλοκατοχής και οπλοχρησίας, την ίδια ώρα που στην δημόσια σφαίρα κυκλοφορούν από προχθές κατά κυριολεξία εκατοντάδες άρθρα για το ζήτημα.

Το πραγματικά αλλόκοτο σε όλην αυτήν την ιστορία είναι το πρόσωπο του δράστη. Ο 24χρονος James Eagan Holmes ήταν ένας άριστος φοιτητής με εξαιρετικές ακαδημαϊκές επιδόσεις και υποψήφιος διδάκτωρ νευροεπιστημών. Εσωστρεφής και ντροπαλός (όπως τόσοι και τόσοι στα αμερικανικά graduate schools), δεν είχε δώσει ποτέ οποιοδήποτε δικαίωμα είτε όσον αφορά τις σχέσεις του με τον νόμο (πάλλευκο ποινικό μητρώο, μόνο μια… κλήση της τροχαίας) είτε ως προς το ενδεχόμενο να προβλεφθεί η απίστευτη κατάληξη της προσωπικής του ιστορίας. Πήγαινε συχνά στην εκκλησία μικρός, ήταν φιλικός και φυσιολογικός στις συναναστροφές του ως φοιτητής, «δεν ενοχλούσε κανέναν» όπως θα λέγαμε. Και βρέθηκε να ετοιμάζει μήνες πριν ένα πρωτοφανές μακελειό: να αγοράσει έναν εντυπωσιακό αριθμό όπλων, να ντυθεί «Τζόκερ» βάφοντας τα μαλλιά του ένα αφύσικο πορτοκαλί, να παγιδεύσει το διαμέρισμά του με εκρηκτικά και να μπει στην πρεμιέρα της νέας ταινίας Batman: The Dark Knight Rises πυροβολώντας όποιον δει μπροστά του. Στην απαγγελία των κατηγοριών στεκόταν αμίλητος, αγέλαστος, κοιτώντας στο πουθενά. Η αστυνομία αδυνατεί μέχρι σήμερα να διατυπώσει έστω μιαν υπόθεση για τα κίνητρα του δράστη: παραμένει μυστήριο.

Πέρα από τους δόκιμους προβληματισμούς για την οπλοκατοχή και την επιρροή των ταινιών (βέβαια, και άλλοι είδαν ταινίες αλλά δεν επιχείρησαν εκατόμβες), ίσως θα έπρεπε να στρέψουμε το βλέμμα μας και στις ακρότατες συνέπειες των κοινωνιών της εξατομίκευσης που έχουμε δομήσει, με κορωνίδα την Αμερική. Ποτέ άλλοτε στην ιστορία δεν υπήρχε η δυνατότητα να εξελιχθεί η φυσική εσωστρέφεια σε τέλεια ψυχική αποκοπή από το κοινωνικό γίγνεσθαι –«ψυχική» αποκοπή, διότι μπορεί κανείς να εκτελεί κοινωνικές λειτουργίες όπως η ακαδημαϊκή αριστεία, παραμένοντας όμως κατ’ ουσίαν ερμητικά απρόσιτος στους συνανθρώπους του- σε τέτοια γεωγραφική εγγύτητα με τους άλλους ανθρώπους: σε ένα διαμέρισμα δίπλα, δίπλα, πάνω και κάτω από άλλους ενοίκους/συνανθρώπους, τοπικά εγγύτατους. Κανείς δεν χρειάζεται να βρεθεί «αρκετά κοντά» ώστε να διαπιστώσει ότι κάτι δεν πάει καλά, οι κοινωνίες λειτουργούν ρολόϊ και χωρίς την ανάγκη αυτής της εγγύτητας: από μακριά κι αγαπημένοι. Σε συνδυασμό με την δυνατότητα πλήρους ατομοκεντρικής απορρόφησης σε έναν παράλληλο φαινομενικά αυτάρκη διαδικτυακό κόσμο, με βιντεογκέημ «ρόλων» -δηλαδή ταύτισης- ή χωρίς, και την τάση για αξιοποίηση αυτής της δυνατότητας που προσφέρει ο κατακερματισμός των ανθρωπίνων σχέσεων, το αποτέλεσμα είναι εκρηκτικό. Η απομάκρυνση από την πραγματικότητα (όπως την ξέρουμε όταν επαληθεύεται κοινωνικά) γίνεται όλο και τελειότερη, ο παράλληλος κόσμος όλο και πιο αυτάρκης, οι παραμορφωτικοί φακοί ανάμεσα στο άτομο και στην πραγματικότητα όλο και πιο έντονοι. Και μια μέρα, ένας λαμπρός νέος επιστήμοντας πείθεται ότι είναι ο «Τζόκερ» και παίρνει το όπλο του. Αυτό όμως είναι μόνο η ακρότατη συνέπεια, η εξαίρεση: το πόσοι νέοι άνθρωποι αποκόπτονται από την πραγματικότητα και εγκαταβιώνουν σε έναν παράλληλο διαδικτυακό κόσμο (they “drop out”) χωρίς να τους «ζητά κανείς τον λόγο», χωρὶς την ενοχλητική αφύπνιση από κάποιον συνάνθρωπο, αποτελεί ένα ανθρώπινο δράμα ακόμα κι αν δεν παίρνουν τα όπλα, ένα δράμα που δεν μετριέται με νεκρούς και τραυματίες αλλα με μια κοινωνία εν πολλοίς νεκρωμένη. Αναρωτηθείτε για την υφή και ποιότητα της ζωής όσων παίζουν για συνεχόμενα 24ωρα διαδικτυακά παιχνίδια, όσων κυριολεκτικά διανυκτερεύουν στα εικοσιτετράωρα ίντερνετ καφέ, κάτι που αποτελεί φαινόμενο ρουτίνας στις ΗΠΑ. Όχι μόνο στην Αμερική: σύντομα κοντά σας – αν όχι ήδη.

Το σίγουρο είναι ότι αν δεν ανατραπεί η αδράνεια γύρω από όλα αυτά τα ζητήματα, η Αμερική (και προσεχώς και οι δικές μας κοινωνίες, ο Μπρέηβικ ήταν μόνο η αρχή) θα συνεχίσει να μετρά τον χρόνο με την αλληλοδιαδοχή μαζικών δολοφονιών από κάποιον οπλοφορούντα «ψυχάκια». Αυτό επιθυμεί;

  οι απόψεις που εκφράζονται στο κείμενο δε συμφωνούν ή εκφράζουν απαραίτητα το yannidakis. 
Η βράβευση ικανοποιεί μια σειρά από συγκεκριμένα κριτήρια

---

 

μετάβαση στον προβληματισμό της ημέρας