πως οι εφαρμογές της επιστήμης & της τεχνολογίας επιδρούν στην κοινωνία του σήμερα
από in Επιστήμονες βλέπουν τα όνειρά μας μέσω τομογράφου
Ιάπωνες νευροεπιστήμονες ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να «δουν» σε ένα βαθμό τα όνειρα ανθρώπων με τη βοήθεια υπολογιστών, κάνοντας ένα ακόμα βήμα για αυτό που μερικοί θεωρούν μεγάλο επίτευγμα: κάποια στιγμή τα μηχανήματα θα μπορούν να «διαβάζουν» τα όνειρα του καθενός.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιουκιγιάσου Καμιτάνι των Εργαστηρίων Υπολογιστικής Νευροεπιστήμης ATR στο Κιότο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Science, σύμφωνα με το BBC, χρησιμοποίησαν την απεικονιστική τεχνική της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI), σε συνδυασμό με ειδικό λογισμικό ηλεκτρονικού υπολογιστή, και κατόρθωσαν να «διαβάσουν» με ποσοστό ακρίβειας 60% τις ονειρικές εικόνες που οι εθελοντές του πειράματος έβλεπαν, καθώς κοιμούνταν.
Μπορεί ο «πατέρας» της ψυχανάλυσης Ζίγκμουντ Φρόιντ να έδινε τεράστια σημασία στα όνειρα, όμως το γιατί ονειρεύονται οι άνθρωποι παραμένει ακόμα μυστήριο για την επιστήμη. «Δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτε για τη λειτουργία του ονείρου» παραδέχτηκε η νευροεπιστήμονας Μασάκο Ταμάκι.
«Είχα την ισχυρή πεποίθηση όμως πως η αποκωδικοποίηση των ονείρων θα ήταν εφικτή, τουλάχιστον για ορισμένες πλευρές των ονείρων. Δεν εξεπλάγην από τα αποτελέσματα, αλλά ενθουσιάστηκα» δήλωσε ο Καμιτάνι.
Η παραμικρή ονειρική εικόνα, όσο εξωπραγματική και αν ήταν, καταγραφόταν από τους ερευνητές οι οποίοι στη συνέχεια ζήτησαν από τους εθελοντές, ενώ αυτή τη φορά ήταν ξύπνιοι, να δουν σε μια οθόνη υπολογιστή τις ίδιες εικόνες. Έτσι, οι επιστήμονες κατάφεραν να συσχετίσουν κάθε εικόνα με ένα νευρωνικό «αποτύπωμα» στον εγκέφαλο των εθελοντών. Με αυτό τον τρόπο δημιούργησαν μια μεγάλη βάση ψηφιακών-νευρωνικών δεδομένων, στην οποία παρόμοιες εικόνες ήταν ενταγμένες στην ίδια κατηγορία (π.χ. όνειρα σπιτιών, ξενοδοχείων και κάθε άλλου κτίσματος ταξινομήθηκαν ως «οικοδομές»).
Στο επόμενο στάδιο, οι εθελοντές έπεσαν ξανά για ύπνο, μόνο που τώρα πλέον οι εικόνες που δημιουργούσε ο εγκέφαλός τους στη διάρκεια του ονείρου (δηλαδή τα εναλλασσόμενα νευρωνικά μοτίβα), ήταν δυνατό να συσχετιστούν από το λογισμικό του υπολογιστή με συγκεκριμένες εικόνες που ήδη περιείχε η βάση δεδομένων. Επειδή οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται όταν κανείς βλέπει την ίδια εικόνα, είτε είναι ξύπνιος, είτε ονειρεύεται, το τελικό αποτέλεσμα ήταν ότι οι επιστήμονες μπορούσαν να «μαντέψουν» σε σημαντικό βαθμό τι περίπου ονειρεύονταν οι εθελοντές, πριν καν αυτοί ξυπνήσουν και περιγράψουν το όνειρό τους.
Οι ιάπωνες ερευνητές προτίθενται να εμβαθύνουν την έρευνά τους στο πεδίο που λαμβάνει χώρα ο βαθύς ύπνος, στο μέσον της νύχτας, όπου οι άνθρωποι συνήθως βλέπουν και τα πιο ζωντανά όνειρά τους (στάδιο REM). Επιπλέον, θέλουν να προχωρήσουν κι άλλο την έρευνά τους για να διαπιστώσουν αν και κατά πόσο είναι δυνατό, μέσα από την καταγραφή, απεικόνιση και ανάλυση της εγκεφαλικής δραστηριότητας, να προβλέψουν άλλες πλευρές των ονείρων, πέρα από τις εικόνες, όπως τα συναισθήματα, τις μυρωδιές, τα χρώματα κ.α. που βιώνει κάποιος όταν ονειρεύεται.
Ο γνωσιακός νευροεπιστήμονας δρ Μαρκ Στόουκς του πανεπιστημίου της Οξφόρδης έκανε λόγο για «συναρπαστική έρευνα», η οποία μας φέρνει πιο κοντά στην εποχή που τα μηχανήματα θα διαβάζουν τα ανθρώπινα όνειρα, όμως επεσήμανε πως κάτι τέτοιο απέχει ακόμα πολλά χρόνια εωσότου γίνει πραγματικότητα. «Δεν υπάρχει πάντως κατ' αρχήν κάποιος λόγος που να μην μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Η δυσκολία έγκειται κυρίως στη συστηματική συσχέτιση της εγκεφαλικής δραστηριότητας με τα φαινόμενα των ονείρων» είπε.
Προειδοποίησε όμως πως θα είναι σχεδόν αδύνατο στο μέλλον το ίδιο μηχανικό σύστημα αποκωδικοποίησης των ονείρων να μπορεί να «διαβάσει» τα όνειρα του καθενός: «Ποτέ δεν θα μπορούσαμε πραγματικά να φτιάξουμε ένα μηχάνημα που θα διαβάζει τα όνειρα του οποιουδήποτε. Τα όνειρα έχουν ένα ιδιοσυγκρασιακό χαρακτήρα για τον καθένα, συνεπώς η (ονειρική) εγκεφαλική δραστηριότητα ποτέ δεν θα είναι ομοιόμορφη για όλους».
Το σημερινό θέμα για μένα έχει ιδιαίτερη σημασία. Βλέπετε ανήκω σε ένα μικρό ποσοστό ανθρώπων που έχουν δει μετρημένες στα δάχτυλα φορές όνειρο και πάντοτε το όνειρο αυτό ήταν εφιάλτης! Από μικρός είχα έναν εφιάλτη που με ταλαιπώρησε για πολλές ημέρες. Οι φωνές και ο πανικός μου, ξεσήκωναν τους γονείς μου που μάταια προσπαθούσαν να με ηρεμήσουν όπως μάταια κι εγώ προσπαθούσα να τους περιγράψω τι ακριβώς είχα "δει" νωρίτερα.
Παρά την ιδιόμορφη σχέση μου με τα όνειρα, παραδέχομαι πως αυτά υπάρχουν και πως ενίοτε μπορεί να έχουν και συγκεκριμένη ερμηνεία. Έχω γνωρίσει ανθρώπους που συμβουλεύονται τον ονειροκρίτη και βάση των χθεσινών ονείρων τους, καθορίζουν την ημέρα τους! Ακούω πως το αν δεις "αίμα" θα ακούσεις καλά νέα και αν δεις "άγαλμα" θα λάβεις στεναχώρια και -λυπάμαι μα- ποτέ δεν πίστεψα σ' αυτά.
Οι Ιάπωνες όμως οδεύουν στο να μου αλλάξουν την γνώμη. Η λέξη κλειδί σε όλα είναι τα
Για μένα, η πιθανότητα αυτή ξεκίνησε το 1996 όταν η παιδίατρος της ανιψιάς μου εξήγησε πως το μωρό θα αρχίσει να βλέπει όνειρα ανάλογα με τα ερεθίσματα που λαμβάνει και τις εικόνες που βλέπει καθημερινά: Αντικείμενα, πρόσωπα, χρώματα κλπ. Εκεί αντιλαμβάνεσαι πως τα όνειρα σου εξαρτώνται από εσένα. Τα βιώματα σου και όπως λένε οι ειδικοί και την ψυχολογία σου.
σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;
ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ
ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΘΕΜΑ
Υπάρχουν πολλά είδη ονείρων. Το πιο σύνηθες όνειρο είναι η καθημερινή φαντασία. Τα επόμενα πιο συνηθισμένα είναι τα όνειρα στα οποία αναπαράγονται αυτά που ζήσαμε ή αυτά που επιθυμούμε. Έπονται τα προφητικά όνειρα, τα οποία είναι πολύ σπάνια και τέλος οι αστρικές εμπειρίες όπου δεν υπάρχει πια όνειρο αλλά καθαρή και απτή πραγματικότητα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι Ιάπωνες είτε δεν γνωρίζουν αυτήν την κατάταξη οπότε δεν θα πάνε πολύ μακριά είτε την γνωρίζουν και ΦΥΣΙΚΑ θα την αποσιωπήσουν οπότε δεν θα μάθει ο κόσμος τίποτε σπουδαίο.
Δεν είμαι σίγουρος αν μπορούμε να κατατάξουμε την φαντασία και τις φαντασιώσεις στα όνειρα, τουλάχιστον από ορθολογική πλευρά.
ΔιαγραφήΣε κάθε περίπτωση, το ιαπωνικό μοντέλο δεν εξετάζει την προέλευση ή την κατηγορία των ονείρων, αλλά το τι αυτά απεικονίζουν, την αποκωδικοποίηση τους :[
Από ορθολογική άποψη η φαντασία δεν κατατάσσεται στα όνειρα. Πρακτικά όμως είναι ένα όνειρο κατά την διάρκεια της εγρήγορσης. Τα πάντα είναι θέμα κοσμοθεωρίας. Ενώ η βάση έρευνας είναι σωστή, έχει καταλήξει σε λάθος εφαρμογή. Σήμερα πλέον η έρευνα δεν προσπαθεί να ανακαλύψει αυτό που υπάρχει αλλά προσπαθεί να αποδείξει μία θεωρία. Έτσι δεν λαμβάνει υπόψιν γεγονότα και στοιχεία αντίθετα με την διερευνούμενη θεωρία.
ΔιαγραφήΤο γενικό τελικό αποτέλεσμα είναι ότι η επιστήμη προσπαθεί με το ζόρι να αποδείξει ότι τα πάντα είναι μηχανικές, υλικές και χημικές διαδικασίες του εγκεφάλου. Θεωρεί τον άνθρωπο ένα «ξερό» μηχάνημα, ένα ρομπότ. Έτσι η σχετική έρευνα είναι καταδικασμένη εκ των προτέρων σε αποτυχία, αφού τα τυχόν «περίεργα» στοιχεία που δεν συμβαδίζουν με την θεωρία, θα παραμεριστούν και θα «πνιγούν» ακριβώς επειδή η θεωρία θα καταρριφθεί εάν ληφθούν υπόψιν.