ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ ιστορικές επιλογές και ηθικά διλήμματα, γάμος ή διαζύγιο;

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας στο  +yannidakis

Το 431 ήταν μία χρονιά που σημάδεψε την ιστορία της αρχαίας Ελλάδας. Ήταν το έτος έναρξης του Πελοποννησιακού Πολέμου, ο οποίος μετέβαλλε τις ισορροπίες της εποχής, τόσο σε επίπεδο πολιτικής κατάστασης, όσο και σε επίπεδο ηγεμονίας. Ο πόλεμος χωρίζεται απ' τους ιστορικούς σε τρείς φάσεις (τις οποίες σκοπός του παρόντος άρθρου δεν είναι να αναλύσει) και κατέληξε, το 405, στη συντριβή του αθηναϊκού στόλου στους Αιγός Ποταμούς, έπειτα από δόλο του σπαρτιάτη Λυσάνδρου.

Η είσοδος του Λυσάνδρου στην Αθήνα, υπό τον ήχο αυλών που παίζονταν από Αθηναίους ολιγαρχικούς (πάντα θα υπάρχουν κάτι τέτοιες μορφές, να αμφιταλαντεύονται ανάμεσα στο φαιδρό και το λυπηρό), δεν ήταν απλά μια πράξη που σφράγισε την επικυριαρχία της Σπάρτης. Σηματοδότησε το τέλος μίας ολόκληρης εποχής. Μιας εποχής απόλυτης κυριαρχίας, δύναμης και πλούτου. Σηματοδότησε μία σελίδα που γύριζε για την ελληνική ιστορία. Στις τελευταίες σειρές της σελίδας αυτής, η ταπεινωμένη κι αποδυναμωμένη Αθήνα, αφού βλέπει τις διπλωματικές προσπάθειές της να ναυαγούν, αναγκάζεται να αποδεχθεί την κατεδάφιση των -εμβληματικών, πρέπει να δεχθούμε- Μακρών Τειχών της και να προσχωρήσει στην Πελοποννησιακή συμμαχία.

Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, πρώην σύμμαχοί της, με κυριότερους Θηβαίους και Κορινθίους, θέλησαν να την δουν να εξαφανίζεται από προσώπου γης, καθώς απαίτησαν την ολοκληρωτική της καταστροφή! Το αίτημα αυτό βέβαια δεν προχώρησε, καθώς η Σπάρτη θέλησε να σεβαστεί το ένδοξο παρελθόν της Αθήνας και τη συμβολή της στα Μηδικά, ή πολύ απλούστερα, έντεχνα προσπάθησε να αποκρύψει το γεγονός πως αντιμετώπιζε τη Θήβα με καχυποψία και σε καμία περίπτωση δε θα ήθελε να υποκύψει στις επιθυμίες της...

 

 Κάποιος θα έλεγε πως η στάση των πόλεων αυτών μετουσιώνει την έννοια της "μικροπρέπειας". Πως βρισκόμενες για πολύ καιρό και σε πολλούς τομείς -ας είμαστε ειλικρινείς- "υπό" των Αθηναίων, άδραξαν την ευκαιρία να εκφράσουν πάσης φύσεως συμπλέγματα. Όταν έρχεται η στιγμή του "ρόδα είναι και γυρίζει", όταν η ευκαιρία που περίμενες καιρό πεταρίζει μπροστά στα μάτια σου κι η ελπίδα κι η φιλοδοξία στήνουν χορό, πόσο εύκολο είναι να δείξεις μεγαλοψυχία και να σταθείς στο ύψος των περιστάσεων;

Κάποιος άλλος θα απαντούσε πως, ναι, σωστά αυτά, αλλά πρέπει να αναλογιστούμε και τη στάση της Αθήνας απέναντι στους συμμάχους τα τελευταία χρόνια της κυριαρχίας της. Από σύμμαχος-ηγέτης μετετράπη σε κυρίαρχος, και οι άλλες πόλεις από αυτόνομα μέλη μίας συμμαχίας σε αποικίες! Όταν μάλιστα η Αθήνα έπαψε τη λειτουργία του συνεδρίου των συμμάχων με αποτέλεσμα όλες οι αποφάσεις να επαφίενται στη βούληση των Αθηναίων, όταν μετέφερε το ταμείο της συμμαχίας στην Αθήνα, πολύ δύσκολα δε θα την κατηγορούσε κανείς για αυταρχισμό. Κι ο αυταρχισμός τείνει να τιμωρείται απ' τη ροή των πραγμάτων με τρόπο εμφατικό.

Σε διατυπώσεις όπως οι παραπάνω, κανείς δεν μπορεί να αποδώσει απόλυτα δίκαιο ή άδικο, καθώς το γκρι είναι ένα χρώμα που φοριέται πολύ στην ιστορία. Αποτελούν σκέψεις, αφορμές για προβληματισμό και κατ' επέκτασιν διανοητικό εμπλουτισμό. Μελετώντας ιστορία, μελετάς ζωή. Επιλέγεις δρόμο και πορεύεσαι. +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ