ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ ο παππούς, ο βενιζέλος, κι ένα νόμπελ...

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis 

"Είναι όλοι τους ψεύτες κορίτσι μου! Ψεύτες και προδότες! Πλακάκια τα κάνουνε με τους ξένους και μας δουλεύουνε όλοι μαζί!", μου είπε ο παππούς που καθόταν δίπλα μου στο λεωφορείο χαζεύοντας την εφημερίδα του. Στην αρχή χαμογέλασα με τη γραφικότητα της φράσης του. Καθώς όμως περνούσε η ώρα, κι όσο πιο πολύ το επεξεργαζόμουν, συνειδητοποιούσα ότι μέσα στη λαϊκότητα και την αγνότητά της, έκρυβε δύο ωρολογιακές βόμβες. Η πρώτη, η βραδυφλεγής, είναι η αγανάκτηση του λαού, η αίσθηση της προδοσίας και η απογοήτευση. Η δεύτερη, αυτή που η έκρηξη της μπορεί να ισοπεδώσει συθέμελα το πολιτικό σύστημα και τους παράγοντές του, είναι η συνειδητοποίηση πως, αυτή ακριβώς η αίσθηση απογοήτευσης, είναι διαχρονική. Ίσως όχι αδιάκοπη, σίγουρα πάντως διαχρονική.

Ήταν 29 Οκτωβρίου του 1930 όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Ισμέτ Ινονού (τότε πρωθυπουργός της Τουρκίας) υπέγραψαν το "Ελληνοτουρκικό Σύμφωνο Φιλίας", το οποίο έθεσε οριστικό τέλος στην περιπέτεια που είχε προηγηθεί με τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1919-1922 και τη μικρασιατική καταστροφή. Οι όροι ήταν ευνοϊκοί προς την Τουρκία, όπως θα ήταν αναμενόμενο καθώς ήταν η νικήτρια του πολέμου, και προέβλεπαν ουδετερότητα, εμπορικές και ναυτικές συμφωνίες. Παράλληλα, τέσσερα χρόνια μετά, με επιστολή του ο Βενιζέλος προτείνει στη Σουηδική Ακαδημία τον Μουσταφά Κεμάλ για... το Νόμπελ ειρήνης!

Ψηλαφώντας όσο μπορούμε την κοινωνία της περιόδου, μπορούμε να διαπιστώσουμε πως οι αυτόχθονες, που βλέπουν το κράτος τους να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις μεγάλες ανάγκες, απογοητεύονται όλο και περισσότερο από την κυβέρνησή τους. Στον αντίποδα, οι πρόσφυγες δεν έχουν ακόμη αφομοιωθεί, αντιμετωπίζουν ακόμη διαδικαστικές, κοινωνικές και ποικίλες δυσκολίες, ενώ ταυτόχρονα έχουν να αντιμετωπίσουν και τον αφόρητο πόνου του ξεριζωμού. Είδαν δικούς τους ανθρώπους να πεθαίνουν. Μαζί μ' αυτούς, στα παράλια της Μικράς Ασίας, έσβησαν κι οι ελπίδες των Ελλήνων της περιοχής για ενσωμάτωση στο ελληνικό κράτος, ελπίδες που τους δημιούργησε κάποιος.

Ποιος; Ο επίδοξος ελευθερωτής. Ο εμπνευστής της μικρασιατικής εκστρατείας (ωστόσο όχι διεκπεραιωτής του μεγαλύτερου τμήματός της). Ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Ο οποίος τώρα τόσο στενά έχει προσεγγίσει την Τουρκία και τον Κεμάλ, τον υπεύθυνο για τις αιματηρές αναμνήσεις των ανθρώπων αυτών. Αποτέλεσμα; Η πολιτική του αποκαθήλωση. Ανατρέπεται από το "κίνημα Πλαστήρα" το 1933, ενώ το 1935 επιχειρεί ο ίδιος πραξικόπημα! Αντιλαμβανόμαστε εύκολα λοιπόν, πως στο χορό συναισθημάτων των προσφύγων πολύ σύντομα ενεπλάκη η απογοήτευση, η οργή, η αγανάκτηση. Γνώριμα συναισθήματα, ε; Μοιάζουν μ' αυτά του παππού που ανέφερα πιο πάνω; Σίγουρα.

 Δεν είναι σκοπός μου να αναφερθώ στο Βενιζέλο ως πολιτική προσωπικότητα, να αξιολογήσω την κυβέρνησή του ή το έργο του, ή να κρίνω τις διπλωματικές του ενέργειες, οι οποίες για πολλούς μάλιστα ήταν ψύχραιμες και απαραίτητες. Σήμερα γράφω για να προσεγγίσω μαζί σας με ένα τρανταχτό παράδειγμα τα βιώματα που φέρει ο λαός. Για να συλλογιστούμε και να αναλογιστούμε την ευθύνη του να είσαι πολιτικός, του να υπόσχεσαι και να αθετείς υποσχέσεις, αλλά και του να δημιουργείς δεδικασμένο. +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ