ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ ιστορικό ταξίδι με τον υπερσιβηρικό

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis 

Εντυπωσιακό όταν μελετάμε τη Ρωσία είναι το γεγονός πως, παρά την επιβλητική έκτασή της στο χάρτη, το πάμπλουτο υπέδαφός της και τη διαρκή παρουσία της σε πρωταγωνιστικούς ρόλους στη διεθνή πολιτική, ποτέ δεν αποτέλεσε τον αδιαφιλονίκητα ισχυρότερο παγκόσμιο παράγοντα. Πάντα ήταν δυνατή, ποτέ όμως η πιο δυνατή. Με ένα σύντομο βλέμμα στη νεότερη και σύγχρονη ιστορία της, διαπιστώνουμε πως πρόκειται για μία χώρα διαρκών σκαμπανεβασμάτων, μία χώρα με αδιάκοπη κινητικότητα στην εξωτερική της πολιτική, μία χώρα για την οποία το κυνήγι του εκσυγχρονισμού αποτέλεσε τη μεγαλύτερή της πληγή (η οποία ακόμη και σήμερα δεν έχει κλείσει).

Το 1613 τα ηνία αναλαμβάνουν οι Ρομανώφ, οι οποίοι αναδείχθηκαν ικανότατοι αρχιτέκτονες τόσο για το εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο εμπλούτισαν με μουσική, μπαλέτο και ξένες γλώσσες, όσο και για την εξωτερική πολιτική, καθώς στα χρόνια τους η Ρωσία ανοίχτηκε στη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα ιδρύοντας σημαντικά λιμάνια. Η πιθανότητα απορρόφησης εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που τότε βρισκόταν σε διάλυση, οδήγησε τις δυνάμεις της Δύσεις σε σκέψεις. Τελικά, το 1812 ο Ναπολέων επιχειρεί (αποτυχημένη) εισβολή στα Ρωσικά εδάφη, για να φτάσουμε το 1853-1856 στον Κριμαϊκό Πόλεμο και την ήττα της Ρωσίας από Αγγλία, Γαλλία και Τουρκία.

Η ήττα προβληματίζει τους τσάρους, οι οποίοι αποφασίζουν να επενδύσουν στη βιομηχανική και συγκοινωνιακή ενίσχυση της χώρας (υπερσιβηρικός). Η εκβιομηχάνιση όμως, καθώς και οι απαρχαιωμένες κοινωνικές δομές της αλλά και η ήττα στην Ιαπωνία το 1905, εντείνουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια, η οποία κορυφώνεται με τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και τις τεράστιες ανθρώπινες απώλειες. Σε μία τέτοια περίοδο βαθιάς κρίσης, οι κομμουνιστές μπολσεβίκοι και ο Λένιν διαρκώς ισχυροποιούνται, καθιστώντας πλέον αναπόδραστη τη λαϊκή εξέγερση το 1917 (Οκτωβριανή επανάσταση). Ο Λένιν εκτελεί τον τσάρο Νικόλαο, αφού αυτός παραιτηθεί και υπογράφει την συνθήκη ειρήνης του Μπρέστ-Λιτόφσκ με τη Γερμανία. Οι ευνοϊκοί για τη Γερμανία όροι της, εξαγριώνουν τους Μενσεβίκους. Ο εμφύλιος βρίσκει νικητές τους κομμουνιστές, οι οποίοι αλλάζουν την ταυτότητα της Ρωσίας. Η Ε.Σ.Σ.Δ πλέον, μπαίνει στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και νικά τη Γερμανία.

Λίγα χρόνια αργότερα, το 1947, ο Ψυχρός Πόλεμος εμφανίζεται στο προσκήνιο, ο ανταγωνισμός δηλαδή Ρωσίας και ΗΠΑ με έπαθλο την κατάληψη του "θρόνου" του ισχυρότερου του πλανήτη. Τελικά, το 1898 το κομμουνιστικό καθεστώς καταρρέει. Χώρες σε Ασία και Ευρώπη αποσχίζονται απ' τη Ρωσία.

Σήμερα, η Ρωσία βρίσκεται σε φάση αναδιοργάνωσης οικονομίας και κοινωνίας και εκσυγχρονισμού των δομών της (ναι, για μία ακόμη φορά). Νωπές είναι ακόμη οι μνήμες από την κρίση στην Κριμαία του 2014, όταν, με άδεια του Κοινοβουλίου, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν χρησιμοποιεί στρατιωτική βία και προσαρτά την Κριμαία μετά από αίτημα του ανωτάτου συμβουλίου της. Εδώ και λίγες μέρες, το πόκερ ανάμεσα στη Ρωσία και την Τουρκία έχει πάρει φωτιά, με φόντο πεσμένα μαχητικά, ISIS, Κούρδους και μία παγωμένη ανθρωπότητα.

Είναι φανερή, κατά την ταπεινή μου γνώμη, η προσπάθεια της Ρωσίας να αποτελέσει το ρυθμιστή στα ζητήματα της μέσης ανατολής και τον πρώτο επιλαχόντα-επίδοξο κυρίαρχο στα αντίστοιχα εδάφη, όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου. Ιδιαίτερα με προβληματίζει όμως το αν διαθέτει τα ανάλογα φόντα, κυρίως σε επίπεδο πολιτικού σχεδιασμού, ή αν πρόκειται για μία ακόμα προσπάθεια καταδικασμένη να αποτύχει, με αποτέλεσμα την επιστροφή της χώρας στην απομόνωση και την εσωστρέφεια. Θα μάθει η Ρωσία απ' τα παθήματά της ή δεν ήρθε ακόμη η ώρα να βγει απ' την εφηβεία της; +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ