ΣΠΙΘΕΣ ΑΙΣIΟΔΟΞIΑΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ~ "η κραυγή" του άγχους: πώς θα την αντιμετωπίσεις;

σε μία κοινωνία κατήφειας & παρακμής, βρίσκουμε τα εφόδια να αισιοδοξούμε

Μια καλησπέρα  γεμάτη positive vibes στους φίλους του +yannidakis! 

Ένα όμορφο ταξίδι μου στη Βιέννη, την πόλη της τέχνης, της μουσικής, των διανοούμενων και των-αν μη τι άλλο-νοστιμότατων γλυκών, αποτέλεσε την αφορμή για το σημερινό θέμα. Επισκεπτόμενη το διάσημο μουσείο Albertina, στη μαγική αυτή πόλη, συνάντησα έργα ενός αγαπημένου μου καλλιτέχνη, του Edvard Munch, και θυμήθηκα-εκτός από το πόσο τον αγαπώ-πόσο επίκαιρός παραμένει, καταπιανόμενος κάθε φορά με κοινωνικά-ψυχολογικά θέματα με τα οποία όλοι ερχόμαστε αντιμέτωποι.

Ακόμα και σήμερα, λοιπόν, «η Κραυγή», ίσως το πιο διάσημο έργο του Munch, έχει κάτι από το αναπόφευκτο μιας εσωτερικής ανάγκης.

Αν μπορούσαμε να περιγράψουμε με λόγια τον πίνακα θα λέγαμε ότι βλέπουμε έναν άνθρωπο, αγνώστου φύλου, να στέκεται σχεδόν σα να αιωρείται, πάνω σε μία γέφυρα η οποία επεκτείνεται και έξω από την εικόνα σε προοπτικό. Τα χέρια του μακριά, λεπτά και σφιγμένα κρατάνε με πίεση το κεφάλι του, αυτός ο άνθρωπος βγάζει μία απελπισμένη κραυγή κάτω από τον απόκοσμο πορτοκαλί ουρανό. Σαν κανέναν άλλον πίνακα, «η Kραυγή» ήρθε για να γίνει το παγκόσμιο εικαστικό σύμβολο του άγχους, της αποξένωσης του ανθρώπου, από τη φύση, την κοινωνία, τον ίδιο του τον εαυτό- ένας πίνακας της απομόνωσης και της απώλειας της προσωπικής ταυτότητας. Όπως ο Gauguin και ο Van Gogh, o Edvard Munch έγινε ο πρωταγωνιστής τους Μοντέρνου κινήματος που δημιουργεί πίνακες από τον υποκειμενισμό.

Ο Munch είναι από τους καλλιτέχνες εξπρεσιονιστές των ανθρώπινων συναισθημάτων, που η έμπνευση για τις δημιουργίες του έρχεται από προσωπικές του εμπειρίες και βιώματα. Στην «Kραυγή» αποτυπώνεται ένα αγωνιώδες ουρλιαχτό που μεταδίδεται με ορατούς παλμούς στην ατμόσφαιρα, σαν ηχητικά κύματα Art Nouveau. Τα σχήματα και τα χρώματα της εικόνας που γεννιούνται από τον απόλυτο υποκειμενισμό αποκρυσταλλώνουν μία προσωπική εμπειρία μέσα σε μία Μοντέρνα εικόνα: αυτή του γενικευμένου άγχους και του φόβου για το άγνωστο, του πανικού και του τρόμου.

Ο ίδιος περιγράφει την έμπνευσή του για τον αρχικό πίνακα: «Περπατούσα σε ένα μονοπάτι με δυο φίλους-ο ήλιος έπεφτε-ξαφνικά ο ουρανός έγινε κόκκινος σαν αίμα-σταμάτησα, νιώθοντας εξαντλημένος και στηρίχτηκα στο φράχτη-αίμα και γλώσσες φωτιάς πάνω από το μαύρο-φιόρδ και την πόλη. Οι φίλοι μου προχώρησαν, και εγώ έμεινα εκεί, τρέμοντας από την αγωνία. Ένιωσα ένα ατέλειωτο ουρλιαχτό να διαπερνά τη φύση…».

Πόσες φορές δεν έχουμε νιώσει όλοι μας αυτό το συναίσθημα, που τόσο χαρακτηριστικά περιγράφει και, εν τέλει, καταφέρνει να εκφράσει με το έργο του, ο Munch; Όμως, για να γίνω πιο συγκεκριμένη, ποια ακριβώς συμπτώματα περιγράφει; 

Αρχικά, το τοπίο είναι ηθελημένα αφηρημένα σχεδιασμένο. Αρκεί να σκεφτούμε την απώλεια όρασης, κυριολεκτική και μεταφορική, που συμβαίνει την ώρα που η κρίση άγχους κάνει την εμφάνισή της. Όλα γύρω παραμορφώνονται, θολώνουν, με αποτέλεσμα να είμαστε ανίκανοι να «δούμε» καθαρά. Συνεχίζοντας με τον ουρανό, τα έντονα χρώματα και ο υπαινιγμός κίνησης μας παραπέμπει σε-τι άλλο-τη σύσπαση του μυϊκού συστήματος ή αλλιώς το τρέμουλο. Σύμφωνα με την αναστάτωση που έχει ήδη ξεκινήσει, οι καρδιακοί παλμοί αρχίζουν να αυξάνουν, άλλωστε εύκολα θα συμβεί και αν επιμείνετε να κοιτάτε τον πίνακα για λίγη παραπάνω ώρα από όση συνηθίζεται… Και όχι τυχαία. Τα χέρια σφίγγουν τα αυτιά προσπαθώντας να αποκλείσουν την όποια εφιαλτική πραγματικότητα. Οι δύο κάθετες φιγούρες μακριά στον ορίζοντα, αφήνουν μόνο του τον πάσχοντα. Δε θα μπορούσε να γίνει και διαφορετικά, αν σκεφτεί κανείς τόσο τη μοναξιά του αγχωμένου ανθρώπου, που πιστεύει πως κανείς δεν μπορεί να τον καταλάβει πραγματικά, όσο και την αποξένωση στην οποία (ηθελημένα;) οδηγείται πνιγμένος στα συναισθηματικά του προβλήματα.

Προσωπικά, αποτελώ το πιο αντιπροσωπευτικό, ζωντανό παράδειγμα αγχώδους ανθρώπου. Αγχώνομαι με την παραμικρή αφορμή. Άλλες φορές το συνειδητοποιώ εγκαίρως και άλλες το καταλαβαίνω πολύ αργότερα, αφού έχω φτάσει στο τέλμα… Η ένταση των συμπτωμάτων δεν είναι πάντα η ίδια. Η βιωματική εμπειρία έχει κοινά σημεία, όμως δεν παύει να είναι διαφορετική, μοναδική και όχι με την καλή έννοια…

Ναι λοιπόν, στην εποχή μας, το άγχος είναι η μάστιγα που σαρώνει τα πάντα μπροστά της, που απειλεί όλους ανεξαιρέτως, νέους-μεγαλύτερους, γυναίκες-άνδρες και έχει φυτρώσει στη ζωή μας και την καθημερινότητά μας για τα καλά… Πώς όμως θα το ξεριζώσουμε;

Αν σκεφτείτε ότι ετοιμάζεται να σας συμβουλεύσει για το άγχος ένας κατεξοχήν άνθρωπος που παλεύει να ζει με αγχώδεις διαταραχές, τότε ίσως, δεν είμαι η καταλληλότερη. Αν ωστόσο, σκεφτείτε ότι ετοιμάζεται να σας συμβουλεύσει ένας από εσάς, που έχει νιώσει ό,τι νιώθετε και εσείς σχεδόν καθημερινά ή έχετε νιώσει έστω μία φορά στη ζωή σας(αν και δύσκολο να το πιστέψω…), τότε είμαι σίγουρα η καταλληλότερη. Οπότε, τα συμπεράσματα στα οποία έχω καταλήξει και θέλω να μοιραστώ μαζί σας είναι απλά.

Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν. Δε θα ξυπνήσετε ένα πρωί και τα προβλήματα θα έχουν εξαφανιστεί. Τα «προβλήματα» θα είναι εκεί, ενώ συνεχώς θα εμφανίζονται νέα. Δε θα σταματήσουν ποτέ να συμπεριφέρονται σαν δοκιμασίες και εμπόδια που ήρθαν για να σας κάνουν τη ζωή δύσκολη. Δε θα σας καθησυχάσω λέγοντάς σας πως «σε όλους συμβαίνει». Ναι, εννοείται πως συμβαίνει σε ΟΛΟΥΣ, όμως αυτός δεν είναι λόγος ούτε για να παρηγορηθούμε ούτε για να νιώσουμε καλύτερα.

Το θετικό είναι πως οι τρόποι για να ξεφύγουμε από το λεγεώνα υφίστανται και δεν έχουν σχέση με εναλλακτικές «θεραπείες» ή ηρεμιστικά βότανα. Σίγουρα η βαλεριάνα θα καταπραΰνει τα συμπτώματα, όμως για να βρεις σιγά σιγά την έξοδο από το λαβύρινθο χρειάζεται κάτι παραπάνω, κάτι πιο συνειδητοποιημένο. Χρειάζεται καθημερινή δουλειά με τον εαυτό σου. Χρειάζεται συγκέντρωση σε πράγματα που σε ευχαριστούν και σε βοηθούν να επανέλθεις στην-καλύτερη συγκριτικά με την παραποιημένη από τη φαντασία σου-πραγματικότητα. Χρειάζεται διαχωρισμός και κατηγοριοποίηση των καταστάσεων για τις οποίες όντως αξίζει να αγχωθείς και αυτών που, άθελά σου, μεγαλοποιείς. Χρειάζεται να κοιτάξεις κατάματα το φόβο που έχει εισχωρήσει μέσα σου. Χρειάζεται να αντισταθείς στον κακό σου εαυτό που σε καλεί να συνδιαλλαχθείς μαζί του.

Το άγχος είναι μέρος της ζωής μας-αυτή είναι η άσχημη πλευρά του νομίσματος. Υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει όσο περισσότερο το τρέφουμε, όσο του δίνουμε σπόρο για να ριζωθεί όλο και πιο βαθειά μέσα μας. Όμως, η θετική πλευρά του νομίσματος είναι πως έχουμε την επιλογή να το αντιμετωπίσουμε. Να σταθούμε απέναντί του και να μην το αφήσουμε να μας καταβάλει.

Κλείνοντας και με αφορμή τη νέα χρονιά που μόλις μπήκε, είναι ευκαιρία να βάλουμε νέους στόχους και ένας από αυτούς γιατί να μην είναι η προσωπική δουλειά με τον εαυτό μας. Η χάραξη για έναν ωριμότερο και πιο συγκροτημένο χαρακτήρα που μας δίνει γερά εφόδια να προχωρήσουμε με δύναμη, πίστη και αισιοδοξία στην επίτευξη οποιουδήποτε στόχου και αν αποφασίσουμε να θέσουμε!

Καλή χρονιά λοιπόν, με τη θετική σκέψη οδηγό σας σε κάθε διαδρομή σας!+Elina Ioannou 

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΣ ΠΑΝΤΑ ΤΗΝ ΘΕΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ