ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΕΤΑΡΤΗΣ ~ τί είναι όμως ο.. προβληματισμός;

Περί... προβληματισμού "Ευαγγέλιον" στο +yannidakis 

Όσοι είστε τακτικοί και συχνοί επισκέπτες του yannidakis, είστε αναμφίβολα «οικείοι» με την λέξη αφού την βλέπετε σε καθημερινή, σχεδόν, βάση. Εσείς που βρεθήκατε να περιπλανιέστε σήμερα στα λημέρια αυτού του ιστολογίου -είτε τυχαία, είτε επειδή σας κέντρισε «κάτι» το ενδιαφέρον- θα την συναντήσετε αρκετές φορές στο διάβα σας. Ακόμα και αν δεν σκοπεύετε να ξαναβρεθείτε εδώ γύρω στο κοντινό μέλλον ή γενικά, σήμερα θα έχετε την ευκαιρία να πάρετε μια μικρή γεύση από την έννοια του προβληματισμού, έννοια και ιδέα που πηγαίνει χεράκι-χεράκι με αυτό εδώ το μέρος. Όπως παρατηρείτε, η πλειοψηφία των άρθρων του yannidakis έχουν τίτλο που φέρει όνομα με αρχή: «Προβληματισμός Δευτέρας», «Προβληματισμός Τρίτης», «Προβληματισμός Τετάρτης».. και ούτω καθεξής.

Τί είναι όμως ο.. προβληματισμός;

Αν «γκουγκλάρουμε» την λέξη “προβληματισμός”, μπροστά μας θα εμφανιστούν διάφοροι ορισμοί και ετυμολογίες όπως: “το να έχει κάποιος πνευματικές ανησυχίες”, “τα ερωτηματικά και οι ανησυχίες γύρω από ένα θέμα” και  “σειρά σκέψεων για κάποιο θέμα με σκοπό την προσέγγιση ή την επίλυση του”. Φαντάζομαι ότι και στο μυαλό του καθενός μας, η έννοια της λέξης πλησιάζει και είναι παρόμοια με αυτούς τους τρεις ορισμούς. Ενώ, όμως, υπάρχει μεγάλη απόσταση από το «προβληματίζομαι/ανησυχώ για ένα ζήτημα», μέχρι το «σκέφτομαι τρόπους επίλυσης του προβλήματος», αμφότερα είναι είδη προβληματισμού τα οποία συμβάλλουν, με τον δικό τους τρόπο, στην διαχείριση των ζητημάτων που αφορούν, χωρίς όμως το ένα να οδηγεί απαραίτητα στο άλλο. Τα πρώτα, ορισμένες φορές, λειτουργούν ως μέσα αποφυγής επανεμφάνισής τους, ενώ το δεύτερο ως άμεση αντίδραση στο θέμα-πρόβλημα.

Εναλλακτικά, ένας προβληματισμός δημιουργείται από οποιοδήποτε ζήτημα δίνει τροφή για σκέψη.

Υπάρχει (μόνο) ως έννοια στις μέρες μας;

Δύσκολη ερώτηση, με περίπλοκη απάντηση. Η αλήθεια είναι πως, πέρα από ατομικές περιπτώσεις, αν ανατρέξει κανείς στην ιστορία αυτού του κόσμου, θα παρατηρήσει ότι ενώ έχει σημειωθεί τεράστια πρόοδος σε πολλούς τομείς και αρκετά «εμπόδια» έχουν ξεπεραστεί (ή δρομολογούνται κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση), τα περισσότερα προβλήματα και κοινωνικά ζητήματα, ανά τους αιώνες, είναι παρόμοια και επανεμφανιζόμενα. Οικονομικές κρίσεις, προσφυγικά ζητήματα και πολιτικές.. ανησυχίες, όλα είναι «χιλιοπαιγμένα» τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο. Γιατί όμως επαναλαμβάνονται; Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος δεν προβληματίζεται; Μήπως προβληματίζεται αλλά.. «μέχρι εκεί»; Όχι απαραίτητα. Σημαίνει, όμως, ότι το πρόβλημα ενός, δεν είναι αυτομάτως και πρόβλημα για όλους τους υπόλοιπους. Σημαίνει, επίσης, ότι κάθε πλευρά αντιμετωπίζει ένα ζήτημα από μια διαφορετική οπτική γωνία, με έναν αλλιώτικο προβληματισμό και καταλήγει να διαχειρίζεται την κατάσταση με τον δικό της τρόπο. Με λίγα λόγια, «ναι προβληματιζόμαστε, αλλά όχι πάντα με τον ίδιο τρόπο και για τα ίδια θέματα».

Οπότε, «και ναι, και όχι».

Είναι «καλό» να προβληματιζόμαστε;

Σε λογικό και ανάλογο βαθμό, προσωπικά, πιστεύω πως ναι. Όσο υπάρχουν θέματα που χρειάζονται επίλυση ή, έστω, απασχολούν, δεν είναι απλώς «καλό» να προβληματιζόμαστε. Είναι αναγκαίο, καθώς και υγιές. Και δεν αναφέρομαι μόνο σε προβλήματα/θέματα του κοινωνικού συνόλου, αλλά και σε προσωπικά επίσης. Το γεγονός ότι μπαίνουμε σε μια διαδικασία είτε να αντιμετωπίσουμε μια κατάσταση αναλογίζοντας τα αίτια δημιουργίας της και το ενδεχόμενο μερίδιο ευθύνης που φέρουμε, είτε για να αποκτήσουμε άποψη για ένα θέμα, ή, έστω, να εξετάσουμε την γνώμη κάποιου άλλου πάνω σε αυτό, είναι θετικό από μόνο του.

“Δεν είναι μόνο ο στοχασμός για το εκάστοτε θέμα που είναι σημαντικός, αλλά και η πνευματική ενδοσκόπηση και εαυτοσκοπία που γίνεται παράλληλα, συνειδητά ή μη.”

Από την άλλη, ο συνήθης «προβληματισμός» δημιουργείται επειδή υπάρχουν «προβλήματα» και θέματα που απασχολούν. Ίσως δίχως αυτά να μην υπήρχε ο πρώτος και τα πράγματα να ήταν απλούστερα και, μάλλον, καλύτερα. Ίσως πάλι.. όχι;

Εις το επανιδείν... +Vaggelis Episkopou 

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ