ΠΡΟΩΘΗΣΕΙΣ ~ παραδοσιακό ή πολιτισμικό πάσχα;

κείμενα προβληματισμού, από τα πιο εκλεκτά ιστολόγια της Ελλάδας

από: ΘΑΝΟΣ ΕΥΗ koukfamily

Γράφει η Μαίρη Καρά

Η νοσταλγία μας να ξαναζήσουμε παραδοσιακό Πάσχα κοντά στην γιαγιά μας, μας επανέφερε στα  πατρογονικά μας χώματα. Ξεκινήσαμε όλα τα εγγόνια να πάμε επισκέπτες -εκεί όπου εμείς σαν παιδιά υποδεχόμασταν τους επισκέπτες- στην ΛΕΙΒΑΔΙΑ.
     Η καλή μας η γιαγιά χαρούμενη με την παρουσία μας συμφώνησε να μας περιγράψει, πως γιόρταζαν τότε το Πάσχα στην Λειβαδιά, τηρώντας τα παραδοσιακά έθιμα… κι εμείς αφεθήκαμε στου νοσταλγικού νοερού ταξιδιού της την ΜΑΓΕΙΑ.
     - Το Πάσχα ήταν η λαμπρότερη θρησκευτική γιορτή και την λέγαμε Λαμπρή. Την γιορτάζαμε με ξεχωριστή μεγαλοπρέπεια, που όμοιά της δεν απαντούσε κανείς σε άλλη πόλη. Η Ανάσταση του Σωτήρα συνέπιπτε με την Άνοιξη, που άστραφτε κι ευωδίαζε κι ευφραινόταν όλη η πλάση κι αποτελούσε την "εορτήν των εορτών και πανήγυριν πανηγύρεων". "«Αγάλλεται και χαίρει πάσα κτίσις», έψαλλε ο εκκλησιαστικός ΥΜΝΩΔΟΣ.
     Συνήθειά μας ήταν "Απόκριες στην Θήβα και Πάσχα στην Λειβαδιά". Οι ετοιμασίες άρχιζαν την Μεγάλη Πέμπτη όπου στους δρόμους έξω απ' την πόλη κατέβαιναν οι τσοπάνηδες με τα κοπάδια, για να πουλήσουν τα αρνιά τους. Εκεί πήγαιναν οι  οικογενειάρχες για να αγοράσουν ζωντανό το αρνί για το σούβλισμα. Σήκωναν ένα για να υπολογίσουν το βάρος του, το έπιαναν απ' το στήθος μέχρι την ουρά για να βεβαιωθούν για το πάχος του, γνωρίζοντας πως δεν ψήνονται καλά τα ΑΔΥΝΑΤΑ.
     Οι νοικοκυρές καθάριζαν το σπίτι, άσπριζαν τους τοίχους και τα πεζούλια της αυλής, έβαφαν τα αυγά κι έψηναν το ψωμί και τα κουλουράκια. Οι άντρες με τους συγγενείς και τους γειτόνους επέλεγαν τον κήπο ή την αυλή ή τον δρόμο για το στήσιμο του "λάκκου" και το ψήσιμο του αρνιού και φυσικά για το ΓΛΕΝΤΙ.
     «Αναστάσεως ημέρα λαμπρυνθώμεν λαοί…». Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου μετά το Χριστός Ανέστη μας περίμενε η μαγειρίτσα και πριν ξημερώσει ξυπνούσαν οι γεροντότεροι για να ετοιμάσουν τον λάκκο. Κάνοντας τον Σταυρό τους έβαζαν φωτιά με την λαμπάδα της Ανάστασης στον σωρό με τα κλήματα, για να γίνει η θράκα. Η πόλη έμοιαζε σαν ψησταριά και πυκνά σύννεφα καπνού κάλυπταν τον ουρανό. Κι ενώ ξημέρωνε σαν κόκκινος δίσκος πρόβαλε η Ανατολή του ΗΛΙΟΥ.
     Οι άντρες γύριζαν τα αρνιά, ενώ πρόσχαρα κορίτσια κι αγόρια γέμιζαν το τραπέζι με κόκκινα αυγά, τυριά και κανάτες με ντόπιο κρασί, που το έπιναν σταυρωτά. Μετά έρχονταν τοπικοί τραγουδιστάδες με τα κλαρίνα, τα νταούλια και τα λαούτα, παίζοντας τα δημοτικά τραγούδια μας κι άρχιζε ο χορός. Τα παιδιά έβαζαν δίσκους στο πικ-απ ή στα ραδιόφωνα και χόρευαν σε δικούς τους ρυθμούς. Το ξεφάντωμα με φαγοπότι και παραδοσιακό χορό διαρκούσε ως αργά το ΑΠΟΓΕΥΜΑ.
     Ο γιορτασμός της Λαμπρής αναδείκνυε την πατροπαράδοτη λειβαδίτικη φιλοξενία. Καλούσαμε τους επισκέπτες ευγενικά στο τραπέζι μας, να τσουγκρίσουν κόκκινο αυγό, να δοκιμάσουν τους μεζέδες μας, πίνοντας λειβαδίτικο κρασί μαζί μας, μέσα σ' ένα κλίμα θαλπωρής και εγκαρδιότητας. Μετά το ψήσιμο των αρνιών κάναμε φιλικές και συγγενικές επισκέψεις από λάκκο σε λάκκο, με αστεία πειράγματα, με γέλια κι απανωτές ΕΥΧΕΣ.
     Αυτές τις ευχές μεταφέρω παιδιά μου και σε σας τώρα, που δεν προλάβατε να ζήσετε στην ευλογημένη εποχή μου. Τότε οι άνθρωποι ήταν αγαπημένοι μεταξύ τους και μοιράζονταν τα αγαθά τους με ΑΓΑΠΗ, χωρίς να αποβλέπουν σε ανταμοιβή. Η Ανάσταση του Χριστού για όλους σήμαινε και Ανάσταση του Έθνους μας, γι' αυτό γιορταζόταν με επισημότητα. Προκαλούσε δε το ενδιαφέρον χιλιάδων επισκεπτών, μα και των ξενιτεμένων παιδιών μας, όπως ήσαστε εσείς τώρα, να σας ΧΑΙΡΟΜΑΙ".
     Γεμάτοι περηφάνια κι εμείς με τις νοσταλγικές αναμνήσεις της γιαγιάς για το ξακουστό Πάσχα της πόλης μας, αρχίσαμε την γιορταστική περιπλάνησή μας στους στολισμένους δρόμους. Φτάνοντας στην πασίγνωστη πλατεία του ΖΑΠΠΕΙΟΥ, μια απρόσμενη δυσάρεστη εικόνα διέλυσε τις προσδοκίες μας. Τα παγκάκια κατειλημμένα και το γρασίδι καταπατημένο από φιγούρες που λιάζονταν και σαν στο σπίτι τους καταβρόχθιζαν τα κεράσματα του Δήμου, μα δεν έμοιαζαν με ΕΛΛΗΝΕΣ.
     Αηδιασμένοι απ' το απαίσιο θέαμα αλλάξαμε προορισμό και βρεθήκαμε στις Πηγές της ΚΡΥΑΣ, όπου στηνόταν πάντα το πασχαλιάτικο γλέντι απ' τον ΔΗΜΟ. Ένας λάκκος με αρνιά να ψήνονται, λίγα τραπέζια και καρέκλες κάτω απ' τα ψηλά πλατάνια,  μια δημοτική ορχήστρα να παίζει πανηγυριώτικα χωρίς απήχηση τραγούδια… πνιγηρή υποτονική ατμόσφαιρα… θλιβερό υποκατάστατο του ξακουστού Πάσχα της ΛΕΙΒΑΔΙΑΣ.
     Εκείνο όμως που μας προκάλεσε την χείριστη εντύπωση και ντραπήκαμε που κάποτε ήμασταν κάτοικοι αυτής της πόλης, ήταν η τεράστια ουρά που σχημάτιζαν οι ΕΛΛΗΝΕΣ, για να πάρουν μετά από πολύωρη ορθοστασία ένα πλαστικό πιάτο με λίγο κρέας, ένα κόκκινο αυγό, λίγη σαλάτα και λίγο κρασί σε πλαστικό ποτήρι. Ένα υποτυπώδες πασχαλιάτικο γεύμα που μοιραζόταν σαν κέρασμα απ' τον Δήμο στους ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ.
     Η απογοήτευσή μας χτύπησε κόκκινο κι αναζητήσαμε την Δήμαρχο στο τραπέζι των επισήμων, για να την… συγχαρούμε, για την παρακμιακή γιορτινή εικόνα που "εμπνεύστηκε" μαζί με τους συμβούλους της. Και στο τραπέζι της έμελλε να πιούμε το πικρό ποτήρι της ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ της, προς τους ακάλεστους λαθροεισβολείς στην χώρα μας, μα επίσημα καλεσμένους απ' την ίδια! Φως φανάρι η πολιτική της προτίμηση και ΣΤΗΡΙΞΗ!
     Πλησιάζοντας στο τραπέζι της για να την… κεράσουμε εμείς με ό,τι της άξιζε… προσέξαμε την βροντερή απουσία επισήμων της τοπικής κοινωνίας. Την ίδια στιγμή γίναμε μάρτυρες της καθόλα μεροληπτικής συμπεριφοράς της απέναντι στους φιλικούς της καλεσμένους. Εντελώς προκλητικά σηκωνόταν και υποδεχόταν τους έγχρωμους λαθραίους (δήθεν μετανάστες) και τους καλούσε να πάρουν θέση στο επίσημο ΤΡΑΠΕΖΙ ΤΗΣ.
     Απίστευτο θέαμα! Μουσουλμάνοι να γιορτάζουν το Πάσχα των Ελλήνων επίσημοι καλεσμένοι της Δημοτικής Αρχής! Και δίπλα οι ταλαίπωροι Έλληνες να ξεροσταλιάζουν για ένα κομμάτι ψητό αρνί! Σκηνή άξια ιστορικής καταγραφής της ΑΛΩΣΗΣ και ΥΠΟΤΑΓΗΣ της
ελληνικής πολιτιστικής μας ταυτότητας απ' τα αλλόθρησκα εποικιστικά στρατευμένα πιόνια των σχιζοφρενικών σχεδιαστών της ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΜΑΣ.
     Κατόπιν αυτού αποχωρήσαμε έξαλλοι, αφού ενημερωθήκαμε πως η "φιλάνθρωπη Κυρία" είναι ιδρυτικό μέλος της Μ.Κ.Ο. "ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ". Φυσικό ήταν η ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ της να έχει αποδέκτες τριτοκοσμικούς επιχορηγούμενους φυγάδες, με τους οποίους προτίθεται να αντικαταστήσει τους κατοίκους της πόλης μας… για την επίλυση του δημογραφικού βέβαια! Τόση καλοσύνη πια πώς να την αντέξουν οι ανύποπτοι Λειβαδίτες, που πλέον σαν μετανάστες ΛΑΘΡΟΔΙΑΒΙΩΝΟΥΝ!
     Ακόμα και η γιαγιά μας έδειξε κατανόηση για την πίκρα μας, αποχαιρετώντας μας με την ελπίδα της ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ!