Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis
Ήταν ένα σοκ για μένα, το ομολογώ. Ήμουν απ' τα παιδιά που λάτρευαν να ακούν και να διαβάζουν τα κλασικά παραμύθια και, τώρα που ενηλικιώθηκα και ενημερώθηκα για το πραγματικό τους περιεχόμενο, αυτό κάπως με μπλόκαρε. Διότι ναι μεν η εκκλησία (και εν γένει, σύσσωμη η κοινωνία με τις δομές της) έκαναν καλά τη δουλειά τους τον 19ο αιώνα αφαιρώντας απ' τις αυθεντικές ιστορίες των αδερφών Γκρίμ και άλλων μεγάλων παραμυθάδων όλο το... σπλάτερ στοιχείο (ναι, κι όμως) και προσθέτοντας νέα, "υγιή" κομμάτια, δεν παύει όμως να μου τριβελίζει το μυαλό το κατά πόσο μπορούν (και αν πρέπει) να "εξαγνιστούν" απόλυτα.
Ξεκινάω με τα παραδείγματα για να μην σας μπερδεύω άλλο. Η "Ωραία Κοιμωμένη", γνωστή σε όλους μας για το αδράχτι που την τρύπησε και την έριξε σε βαθύ ύπνο, στην αυθεντική εκδοχή δεν ξυπνά απ' το φιλί ενός όμορφου πρίγκιπα, αλλά από τη γέννηση των διδύμων παιδιών της, έπειτα από βιασμό της από τον βασιλιά της περιοχής όσο βρισκόταν εν υπνώσει (!). Βέβαια ο βασιλιάς προτίθεται να την παντρευτεί, όμως η βασίλισσα έχει άλλη άποψη. Προσπαθεί να σκοτώσει τα παιδιά του και να του τα δώσει να τα φάει, όμως χάρη στην παρέμβαση ενός καλού μάγειρα αυτά σώζονται, η "Ωραία Κοιμωμένη" και ο βασιλιάς εν τέλει σκοτώνουν τη βασίλισσα και η νέα οικογένεια ζει μαζί και χαρούμενη. Και ζήσαν αυτοί καλά (όσοι γλιτώσανε δηλαδή!) κι εμείς καλύτερα!
Σε ακόμη πιο horror επίπεδα κινείται η "Κοκκινοσκουφίτσα", αφού καλός ξυλοκόπος δεν υπήρχε στην ιστορία (και να υπήρχε θα πέθαινε, επιτρέψτε μου να μαντέψω!), ο λύκος έφαγε τη γιαγιά, ανάγκασε την ηρωίδα να γδυθεί και να ξαπλώσει δίπλα του στο κρεβάτι και μετά την έφαγε και εκείνη... Σε άλλη εκδοχή του παραμυθιού μάλιστα, η μικρή "Κοκκινοσκουφίτσα" εξαναγκάζεται πριν από όλα αυτά και εν αγνοία της να καννιβαλίσει την ίδια της τη γιαγιά.
Στο παραμύθι "Χάνσελ και Γκρέτελ", που ακόμη και σήμερα, στην εξευγενισμένη του μορφή, μοιάζει κάπως περίεργο για παιδική ιστορία, τα παιδιά δεν βρίσκονται στα χέρια μίας κακιάς μάγισσας, αλλά του διαβόλου και της γυναίκας του που θέλουν να τα καρφώσουν πάνω σε ένα τρίποδο παλούκι. Επικό plot twist από τους Αδερφούς Γκρίμ, με τα παιδιά να ξεγελούν τη γυναίκα του διαβόλου, να τη σκοτώνουν εν ψυχρώ κόβοντας της την καρωτίδα και να ξεφεύγουν κλέβοντας παράλληλα και τα χρήματα της!
Η Μικρή Γοργόνα "τρώει κέρατο" από τον πρίγκιπα της κι αυτοκτονεί, η Σταχτοπούτα σκοτώνει τη μητριά της καρφώνοντας της ξύλο κατάστηθα, οι αδερφές της Πεντάμορφης από τη ζήλια τους τη σκοτώνουν στο λουτρό. Νομίζω δεν χρειάζεται να συνεχίσω.
Θα επανέλθω στο ερώτημα της πρώτης παραγράφου. Προφανώς και αυτές οι ιστορίες για να διαβαστούν σε μικρά παιδιά, έπρεπε να υποστούν όλη αυτή την επεξεργασία. Ήταν όμως γραμμένες γι' αυτό το σκοπό; Δεν το νομίζω! Δεν ξέρω ποιο τερτίπι της ιστορίας τις έκανε πνευματικές τροφούς εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως, πάντως αυτές οι ιστορίες γράφτηκαν για ενήλικες. Και κάτω απ' αυτό το πρίσμα, η αλλαγή τους αποτέλεσε παραποίηση ακαλαίσθητη και εσφαλμένη. Δεν μπορούμε βέβαια να λησμονούμε σε τέτοιες περιπτώσεις και τα ήθη κάθε εποχής. Προσωπική μου άποψη είναι πως, για να αποκαταστήσουμε την ιστορική αλήθεια αλλά και τη θέληση των καλλιτεχνών (η οποία φοβάμαι πως καταστρατηγήθηκε ανηλεώς), ήρθε η ώρα να διαβάσουμε τις original εκδοχές, όχι σαν ηθικοδιδακτικές ιστορίες, αλλά σαν διηγήματα φαντασίας.
+Κωνσταντίνα Πορφυρού
Ξεκινάω με τα παραδείγματα για να μην σας μπερδεύω άλλο. Η "Ωραία Κοιμωμένη", γνωστή σε όλους μας για το αδράχτι που την τρύπησε και την έριξε σε βαθύ ύπνο, στην αυθεντική εκδοχή δεν ξυπνά απ' το φιλί ενός όμορφου πρίγκιπα, αλλά από τη γέννηση των διδύμων παιδιών της, έπειτα από βιασμό της από τον βασιλιά της περιοχής όσο βρισκόταν εν υπνώσει (!). Βέβαια ο βασιλιάς προτίθεται να την παντρευτεί, όμως η βασίλισσα έχει άλλη άποψη. Προσπαθεί να σκοτώσει τα παιδιά του και να του τα δώσει να τα φάει, όμως χάρη στην παρέμβαση ενός καλού μάγειρα αυτά σώζονται, η "Ωραία Κοιμωμένη" και ο βασιλιάς εν τέλει σκοτώνουν τη βασίλισσα και η νέα οικογένεια ζει μαζί και χαρούμενη. Και ζήσαν αυτοί καλά (όσοι γλιτώσανε δηλαδή!) κι εμείς καλύτερα!
Στο παραμύθι "Χάνσελ και Γκρέτελ", που ακόμη και σήμερα, στην εξευγενισμένη του μορφή, μοιάζει κάπως περίεργο για παιδική ιστορία, τα παιδιά δεν βρίσκονται στα χέρια μίας κακιάς μάγισσας, αλλά του διαβόλου και της γυναίκας του που θέλουν να τα καρφώσουν πάνω σε ένα τρίποδο παλούκι. Επικό plot twist από τους Αδερφούς Γκρίμ, με τα παιδιά να ξεγελούν τη γυναίκα του διαβόλου, να τη σκοτώνουν εν ψυχρώ κόβοντας της την καρωτίδα και να ξεφεύγουν κλέβοντας παράλληλα και τα χρήματα της!
Η Μικρή Γοργόνα "τρώει κέρατο" από τον πρίγκιπα της κι αυτοκτονεί, η Σταχτοπούτα σκοτώνει τη μητριά της καρφώνοντας της ξύλο κατάστηθα, οι αδερφές της Πεντάμορφης από τη ζήλια τους τη σκοτώνουν στο λουτρό. Νομίζω δεν χρειάζεται να συνεχίσω.
Θα επανέλθω στο ερώτημα της πρώτης παραγράφου. Προφανώς και αυτές οι ιστορίες για να διαβαστούν σε μικρά παιδιά, έπρεπε να υποστούν όλη αυτή την επεξεργασία. Ήταν όμως γραμμένες γι' αυτό το σκοπό; Δεν το νομίζω! Δεν ξέρω ποιο τερτίπι της ιστορίας τις έκανε πνευματικές τροφούς εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως, πάντως αυτές οι ιστορίες γράφτηκαν για ενήλικες. Και κάτω απ' αυτό το πρίσμα, η αλλαγή τους αποτέλεσε παραποίηση ακαλαίσθητη και εσφαλμένη. Δεν μπορούμε βέβαια να λησμονούμε σε τέτοιες περιπτώσεις και τα ήθη κάθε εποχής. Προσωπική μου άποψη είναι πως, για να αποκαταστήσουμε την ιστορική αλήθεια αλλά και τη θέληση των καλλιτεχνών (η οποία φοβάμαι πως καταστρατηγήθηκε ανηλεώς), ήρθε η ώρα να διαβάσουμε τις original εκδοχές, όχι σαν ηθικοδιδακτικές ιστορίες, αλλά σαν διηγήματα φαντασίας.
+Κωνσταντίνα Πορφυρού
σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;
ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Προβληματίστηκες; σχολίασε το